ขอยกตัวอย่างที่ทุกคนเห็นแล้วจับประเด็นได้ง่ายหน่อยมาให้ดูกัน
=1+2+3+4+5+6+7+8+9+10+11+12+13+14+15+16+17+18+19+20+21+22+23+24+25+26+27+28+29+30+31+32+33+34+35+36+37+38+39+40+111
ตัวเลขแต่ละตัวในสูตรนี้ถือว่าเป็นตัวเลขที่ลิงก์มาจากเซลล์หรือคิดได้จากสูตรอื่นที่ซ้อนอยู่ในสูตรนี้อีกต่อหนึ่ง เห็นแค่นี้ก็แกะยากแล้วใช่ไหมว่า บวกเลขจาก 1 ถึง 40 ครบทุกตัวหรือยัง พอบวกเสร็จก็เอามาบวกต่อด้วยเลข 111
สูตรย้าวยาวที่ซ้อนกันไปซ้อนกันมามีชื่อเรียกว่า Mega Formula เราสามารถสร้างสูตรในเซลล์หนึ่งได้ยาวที่สุด 32,767 ตัวอักษร ถ้าอยากสร้างสูตรที่ยาวมากกว่าที่ Excel รับได้ ก็ต้องเอาเซลล์หลายๆเซลล์มาคิดต่อกัน ซึ่งผมเรียกวิธีการนั้นว่า สูตรแบบดาวกระจาย หมายถึง ใช้เซลล์หลายเซลล์กระจายสูตรคำนวณแต่ละขั้นไว้แล้วจึงนำผลมาคำนวณร่วมกัน
สูตรย้าวยาวดีกว่าสูตรแบบดาวกระจายตรงที่ใช้เซลล์เพียงเซลล์เดียวก็หาคำตอบได้แล้ว ใครสร้างสูตรย้าวยาวได้ต้องขึ้นชื่อว่าเก่ง ใครเห็นก็ต้องชม ทึ่งว่าคิดสร้างสูตรยาวๆมาได้ยังไงกัน
แต่ถ้าในแฟ้มมีสูตรย้าวยาวหน้าตาแบบเดียวกันตามนี้เยอะแยะไปหมด แฟ้มนั้นจะคำนวณช้าลงอย่างมาก คนที่ไม่ได้สร้างสูตรจะแกะสูตรหรือทำความเข้าใจที่ไปที่มาแทบไม่ได้เลย
=1+2+3+4+5+6+7+8+9+10+11+12+13+14+15+16+17+18+19+20+21+22+23+24+25+26+27+28+29+30+31+32+33+34+35+36+37+38+39+40+111
=1+2+3+4+5+6+7+8+9+10+11+12+13+14+15+16+17+18+19+20+21+22+23+24+25+26+27+28+29+30+31+32+33+34+35+36+37+38+39+40+222
=1+2+3+4+5+6+7+8+9+10+11+12+13+14+15+16+17+18+19+20+21+22+23+24+25+26+27+28+29+30+31+32+33+34+35+36+37+38+39+40+333
วิธีที่ดีกว่า แก้ไขโดยแยกสูตรที่คำนวณส่วนที่ซ้ำกันให้ Excel คิดเพียงครั้งเดียวแล้วจึงนำผลลัพธ์ที่ได้ไปบวกกับ 111, 222, 333 แทน Excel จะทำงานเร็วขึ้นมากเพราะไม่ต้องคิดสูตรย้าวยาวซ้ำ
ศึกษาเบื้องหลังการสร้างสูตรย้าวยาวได้จาก https://www.excelexperttraining.com/forum/articles/excel-formulas-articles/611
ที่สำคัญ สูตรย้าวยาวมักเกิดขึ้นจากการออกแบบตารางไว้แบบตามใจฉัน อยากได้คำตอบที่ฉันอยากได้เสียอย่างลูกน้องต้องหาทางทำมาให้ สูตรย้าวยาวที่เกิดขึ้นจึงเป็นผล ไม่ได้แก้ที่ต้นเหตุ
ทางที่ดีที่สุดต้องเริ่มจากออกแบบตารางให้เหมาะแล้วสูตรจะง่ายลงอย่างมาก